تأويل
قول الله جل
ثناؤه { فمن
عفي له من
أخيه شيء
فاتباع
بالمعروف
وأداء إليه
بإحسان }
23- ''...Ancak Her Kimin
Cezası, Kardeşi (Öldürülenin Velisi) Tarafından Bir Miktar Bağışlanırsa Artık
(Taraflar) Hakkaniyete Uymalı ve (Öldüren) Ona (Gereken Diyeti) Güzellikle
Ödemelidir ... ''[Bakara 178] Ayetinin Açıklaması
الحارث بن
مسكين قراءة
عليه وأنا
أسمع عن سفيان
عن عمرو عن
مجاهد عن بن
عباس قال كان
في بني
إسرائيل
القصاص ولم
تكن فيهم
الدية فأنزل الله
عز وجل { كتب
عليكم القصاص
في القتلى
الحر بالحر
والعبد
بالعبد
والأنثى
بالأنثى } إلى
قوله { فمن عفي
له من أخيه
شيء فاتباع
بالمعروف وأداء
إليه بإحسان }
فالعفو أن
يقبل الدية في
العمد واتباع
بمعروف يقول
هذا بالمعروف
وأداء إليه
بإحسان ويؤدي
هذا بإحسان
ذلك تخفيف من
ربكم ورحمة
مما كتب على
من كان قبلكم
إنما هو
القصاص ليس
الدية
[-: 6957 :-] İbn Abbas anlatıyor:
israil oğullarında kısas vardı, fakat diyet ödeme olayı yoktu. Yüce Allah:
"Ey iman edenler! Öldürülenler hakkında size kısas farz kılındı. Hür'e
hür, köleye köle, kadına kadın (öldürülür). Ancak her kimin cezası, kardeşi
(öldürülenin velisi) tarafından bir miktar bağışlanırsa artık (taraflar)
hakkaniyete uymalı ve (öldüren) ona (gereken diyeti) güzellikle ödemetidir. Bu
söylenenler, Rabbinizden bir hafifletme ve rahmettir ... " (Bakara 178)
ayetini indirdi. Affetmek demek, bilerek bir öldürmede diyeti kabul etmek demektir.
" ... Hakkaniyete uymalı ... " Allah'ın emrettiği şekilde buna uymak
anlamındadır. " ... GÜzellikle ödemelidir ... " diyeti sahibine
hoşnut bir şekilde ve iyilikle ödemektir. " ... Bu söylenenler,
Rabbinizden bir hafifletme ve rahmettir ... " Sizden öncekilere öyle bir
hak verilmemişti. Yani kısas vardı ve diyet olayı yoktu anlamındadır.
10948. hadiste tekrar
gelecektir. Bir sonraki hadise bakınız. - Mücteba: 8/36; Tuhfe: 6451
Diğer tahric: Hadisi
Buhari (4498) rivayet etti.
أخبرنا محمد
بن إسماعيل بن
إبراهيم قال
حدثنا علي بن
حفص قال حدثنا
ورقاء عن عمرو
عن مجاهد قال
كتب عليكم
القصاص في
القتلى الحر
بالحر قال كان
بنو إسرائيل
عليهم القصاص
وليس عليهم الدية
فأنزل الله عز
وجل عليهم
الدية فجعلها على
هذه الأمة
تخفيفا على ما
كان على بني
إسرائيل
[-: 6958 :-] Amr der ki: Mücahid:
" ... Öldürülenler hakkında size kısas farz kılındı. Hüre hür, köleye
köle, (öldürülür) ... " (Bakara 178) ayeti hakkında Mücahid dedi ki:
"İsrail oğullarında kısas vardı ve diyet ödeme yoktu. Yüce Allah diyeti
indirdi ve bu ümmete israil oğullarında olmayan bir rahatlık verdi."
Mücteba: 8/36; Tuhfe:
6415
Bir önceki hadiste
mevsul olarak geçti.
الأمر
بالعفو عن
القصاص
24- Kısas'ı Bırakıp
Affetmeyi Tavsiye Etmek
أخبرنا
إسحاق بن
إبراهيم قال
أنبأنا عبد
الرحمن قال
حدثنا عبد
الله وهو بن
بكر بن عبد
الله المزني
عن عطاء بن
أبي ميمونة عن
أنس قال أتي
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم في قصاص فأمر
فيه بالعفو
[-: 6959 :-] Enes der ki: Resulullah
(sallallahu aleyhi ve sellem)'e kısas için geldiler ve ancak affetmelerini
tavsiye etti.
Mücteba: 8/37; Tuhfe:
1095
Diğer tahric: Hadisi
Ebu Davud (4467), İbn Mace (2692) ve Ahmed, Müsned (13220) rivayet etmişlerdir.
أخبرنا محمد
بن بشار قال
حدثنا عبد
الرحمن بن مهدي
وبهز بن أسد
وعفان بن مسلم
قالوا حدثنا عبد
الله بن بكر
المزني قال
حدثنا عطاء بن
أبي ميمونة
ولا أعلمه إلا
عن أنس بن
مالك قال ما
أتي النبي صلى
الله عليه
وسلم في شيء
فيه قصاص إلا
أمر فيه
بالعفو
الديات
والعقول
[-: 6960 :-] Enes b. Malik der ki:
Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem)'e kısas için ne kadar gelen olduysa
mutlaka affetmelerini söylerdi.
Mücteba: 8/37; Tuhfe:
1095